In artikel 213 van de Gemeentewet is opgenomen dat de accountant jaarlijks een verklaring moet afgeven over de mate waarin gemeenten rechtmatig handelen. Bij het afgeven van de rechtmatigheidsverklaring baseert de accountant zich mede op de bevindingen van de door de gemeente verrichte interne controles. De gemeente heeft artikel 213 van de Gemeentewet vertaald naar de financiële verordening waarin is aangeven dat het college zorgt voor interne toetsing van de getrouwheid van de informatieverstrekking en rechtmatigheid van beheershandelingen. Om deze reden worden - om te toetsen of rechtmatig wordt gehandeld - periodiek verbijzonderde interne controles op een selectie van processen verricht. De controles die worden verricht zijn vastgelegd in een intern controleplan. Dit plan wordt jaarlijks geactualiseerd en afgestemd met de accountant. In 2018 zijn o.a. controles verricht ten aanzien van de volgende processen:
- Inkoop en aanbesteding;
- Personele lasten/ toepassing wet normering topinkomens;
- Verstrekte subsidies;
- Single Information Single Audit (SISA) / Inkomende subsidies;
- Legesopbrengsten omgevingswet (Wabo) en publiekszaken;
- Bestedingen en uitkeringen in het kader van de Participatiewet, WMO en Jeugdzorg;
- Treasury;
- Algemene uitkering Rijk;
- Grond aan- en verkopen;
- Bestedingen leerlingenvervoer.
De verbijzonderde interne controles leiden per proces tot aanbevelingen en driemaal per jaar is de opvolging gemonitord.
Het Intern Controleplan 2018 heeft als thema "Doorontwikkeling" met als doel om de verbijzonderde interne controle van een gegevensgerichte controle door te ontwikkelen naar een organisatie gerichte controleaanpak. Deze doorontwikkeling is mede gericht op het (kunnen) afgeven van een rechtmatigheidsverklaring door het college vanaf 2021.